Çek Kırdırma Nasıl Yapılır?
İleri tarihli alınan çeklerin acil olarak bozdurulması gereken durumlar ortaya çıkabilmektedir. Genelde bir iş karşılığı alınan çeklerin günü geldiğinde bankaya gidilerek tahsil edilmesi yöntemi kullanılırken, bazı durumlarda kişiler nakit paraya ihtiyaçları olduğu için çekin gününü beklemek yerine, çeki başka yerde kırdırarak parasını erken almaya çalışır. Yazımızın başlığı olan çek kırdırma nasıl yapılır sorunun cevabını da bu yönde vermeye çalışacağız. Çek kırdırma işlemi nerede yapılır ve kimler çek kırar sorularının cevaplarını bulacağız.
Çek kırdırma işlemi genelde bu işi resmi ve yasal olarak yapan faktöring firmalar tarafından yapılır. faktöring firmalar zamanı gelmemiş olan çekleri alarak, belli bir komisyon karşılığında çekin sahibine ödeme yapar. Her faktöring şirketi, çek sahibinden alacağı komisyonu farklı belirler. Komisyonun belirlenmesinde iki önemli husus göze çarpar. Birincisi çekte kaç para yazılı olduğu iken, ikinci önemli husus da çekin tahsil zamanına daha ne kadarlık bir süre kaldığıdır.
Çekin üzerinde yazan miktar arttıkça ve çekin tahsil günü uzadıkça çek için faktöring firmasının keseceği komisyon da artacaktır. Örneğin 100.000 TL ‘lik bir çek için 8 aylık ileri tarihli bir ödeme gününün söz konusu olduğunu düşünelim. Burada çek sahibi aslında 8 ay beklerse ve çekin tahsili için ilgili bankaya giderse kimseye herhangi bir ücret ödemeyecektir. Ama paraya acil ihtiyacı varsa o zaman ya bir resmi faktöring kuruluşuna gidecek ya da çek kırma işlemlerini yapan gayri resmi kişilere başvuru yapacaktır.
Çek sahibi bu 100.000 TL’lik çek için faktöring şirketlerine 8 aylık bir tahsil günü için ortalama 5-10 bin tl arasında bir komisyon ödemek durumunda kalabilir. Bu rakam oldukça yüksek görünse de faktöring şirketlerin bu şekilde çalıştıklarını söyleyebiliriz. Çünkü faktöring şirketler bir nevi risk almaktadır. Şöyle ki; çeki düzenleyen şirket ya da kişinin kredi sicili her ne kadar temiz olsa da yine de 8 ayın sonunda bu çeki karşılayabilecek güçlü bir hesabı olmayabilir. Yani ilgili kişinin işleri iyi iken 8 ay sonra işlerinin kötü gitmeyeceğine kim garanti verebilir ki? Bu noktada faktöring şirketler riski de kabul etmektedir.
Faturasız Çek Kırdırmak
Çek kırdırma işlemleri içinde diğer önemli bir uygulamada faturasız düzenlenen çeklerin kırdırılmasıdır. Faturasız olarak düzenlenen çekler normal koşullarda faktöring şirketler tarafından erkenden kırdırılmaz. Bu durumda çek sahibinin başka yöntemler kullanarak çeklerinin üzerinde yazan parayı alması gerekmektedir. Bazı faktöring şirketler bu noktada usulsüz olarak faturasız çek kırma işlemi yaparken birçok firma da buna yanaşmamaktadır.
Çek sahipleri faturasız çeklerini daha çok bu işi gayri resmi olarak yapan kişilere yaptırırlar. Özellikle kuyumcular ve bazı büyük çapta iş yapan tüccarlar çek kırma işlemlerini zaman zaman yapmaktadır. Bu gibi yerler faturasız çek kırma işlemlerini genelde çok yüksek komisyonlar karşılığında yaparlar.
Bankalar Çek Kırar Mı?
Bankalar 2013 yılında kabul edilen çek yasasından önce çok daha kolay koşullarda çek kırma işlemleri yaparken, 2013 yılında yürürlüğe giren çek yasasının bazı maddeleri nedeni ile artık bu işlemleri eskisi gibi uygun koşullarda yapmamaktadırlar. Bankaların yerine bu işi faktöring kuruluşlar bu işe ağırlık vermektedir. Bu nedenle çek kırdırmak istiyorum diyen kişiler daha çok faktöring şirketlere yönlendirilmektedir. Çek kırdırma işlemlerini yapan faktöring firmalar, Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Aydın, Kayseri, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Bursa, Sivas, Antalya, Samsun, Trabzon, Manisa, Uşak, Muğla, Kocaeli, Eskişehir ve daha birçok ilimizde yaygın olarak bulunmaktadır.
