Banka Personel Yönetmeliği
Türkiye’de şu anda onlarca banka faaliyet sürdürmektedir. Ve bu bankalarda halihazırda on binlerce personel istihdam edilmektedir. Ülkemizde üç tane büyük kamu bankası yanında ayrıca onlarca özel banka mevcuttur. Ülkemizde faaliyet gösteren bankalarda çalışan personel sayısının çok fazla olması, bankalarda çalışan kişilerin çalışma koşullarını da gündeme getirmektedir. Bankalarda çalışma yoğunluğu, banka personel maaşları, yıllık izinler gibi konular bu hususta önem kazanmaktadır. Banka personelleri bu konuları düzenleyen bir banka personel yönetmeliği olup olmadığını merak edebilir.
Bu yazımızda banka çalışanlarının iş alanlarında ne gibi hakları olduğunu ve bu haklarını düzenleyen bir yönetmelik olup olmadığını izah edeceğiz. Bankaların birçoğu bilindiği gibi özel sektör sermayesi ile faaliyet göstermektedir. Hatta kamu bankası olarak bilinen Halk Bankası, Ziraat Bankası ve Vakıf Bank gibi bankalar da tamamen özel sektör gibi faaliyet sürdürmektedir. Yani bu kamu bankalarının personelleri aynı diğer özel banka personelleri gibi haklara sahiptir diyebiliriz. Kısacası devlet memuru değillerdir.
Bu nedenle diğer banka personelleri ile kamu bankaları personelleri arasında çok da önemli farklar yoktur. Sadece Kamu bankaları personellerinin çalışmış oldukları bankaların kapanması söz konusu olmadığı için iş güvencesi noktasında daha rahattır diyebiliriz.
Yazımızın asıl konusu olan banka çalışanı yönetmeliği hakkında konuşacak olursak; bankaların tamamı özel sektör gibi çalıştıkları için aynı devlet kurumları gibi kendi iç yönetmelikleri yoktur. Var olan yönetmelikler özel sektör işletmeleri yönetmeliği ile aynıdır. Yani iş güvencesi ya da yıllık izin ile ilgili belirlenen kurallar her ne kadar banka içi tüzük olarak kabul edilse de her zaman uygulanacak diye bir şart da yoktur.
Örneğin banka personeline verilen yasal izin hakları iş kanunu çerçevesinde düzenlenir. Ve banka vermesi gereken asgari düzeyde yıllık izin verir. Bu konuda ayrıca bankalar arasında bir farklılık da söz konusudur. Yani her banka kendi kurallarını oluşturmuş ve personellerinden de bu kuralları uymaları istenmiştir.
Banka personelleri yönetmeliği diye ülke genelinde bir yönetmelik yoktur. Sadece BDDK’nın belirlemiş olduğu ve sadece kendi bünyesinde çalışan personeller için geçerli olan bazı yönetmeliklerden bahsedebiliriz. Bunları kısaca özetleyecek olursak;
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna İlişkin Düzenlemeler
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Meslek Personelinin Yarışma, Yetki ve Yeterlik Sınavları ile Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Teşkilat Yönetmeliği
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Tarafından Yapılacak Denetime İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu İnsan Kaynakları Yönetmeliği
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Üyeleri ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Personelinin Uyacakları Mesleki ve Etik İlkelere Dair Yönetmelik
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Görüldüğü üzere bu yönetmelikler sadece BDDK’yı ilgilendirmektedir. Bu yönetmelikler dışında hem kamu bankaları hem de özel bankalar için standart bir yönetmelikten bahsetmemiz mümkün değildir.
Banka Müdürü İle Sorun Yaşayan Bankacı
Banka personel, çalışmış olduğu banka şubesinin müdürü ile değişik sebeplerden dolayı sorunlar yalayabilir. Ama bu durumda kendi hakkını savunma konusunda çok güçlü dayanak noktası yoktur. Çünkü bankaların çalışma prensiplerine bakıldığında, banka müdürü banka şubesinin sahibi gibi davranır. Banka zarar ederse bunun hesabı ilk müdürden sorulacağı için müdürün personel üzerinde hakimiyeti oldukça yüksektir.
Bir banka personeli gerçekten çok geçerli bir sebep olmadan banka müdürü ile sorun yaşarsa büyük bir ihtimal kendisi bu süreçten zararlı çıkacaktır. Bu nedenle birçok banka personeli özel sektör piyasasının gerektirdiği gibi verilen her emri zamanında ve eksiksiz yapmaya çalışmaktadır.